TOPUK DİKENİ VE TABANLIK UYGULAMALARI

Plantar fasyanın (topuğun dibindeki ve ayağın altındaki lifli doku) yapışma yerinde tekrarlayan yaralanma ve küçük travmalara bağlı olarak oluşan sorunun kronikleşmesiyle oradaki dokuların (kartilaj) elastisitesinde azalma meydana gelir.

Dokularda meydana gelen mikro yırtıklar bağ doku kökenli hücreler ile doldurulmaya çalışılır ve zamanla o bölgede ossifikasyon (kemikleşme) dediğimiz diken benzeri bir kemik doku ortaya çıkar. Bu bölgede oluşan yapı literatürde ‘kalkaneal epin ‘ olarak, halk arasında ise topuk dikeni olarak adlandırılmaktadır.

Bazı kaynaklarda topuk dikeninin oluşum mekanizmasının topuğun dikey olarak sıkıştırılmasına tepki olarak ortaya çıktığı öne sürülmektedir.

Ayaktaki bir takım kaslar (abduktör hallusis) tarafından da etkilendiği bazı çalışmalarda sunulmuştur. Dolayısıyla birtakım travmalar ve kaslar bu sorunun oluşmasında önemli bir rol oynamaktadır.

Pek çok klinisyen ise bu durumun ayağın altında bulunan plantar fasyanın iltihaplanması sonucu ilerleyen safhalarda topuk dikeninin oluştuğunu kabul etmektedir.

Kişiye özel olarak tasarlanan, ayak ortezleri sınıfına dahil olan tabanlıklar bölgedeki ağrıyı azaltmada belirgin bir etkinlik göstermeleri sebebiyle sıklıkla klinisyenler tarafından hastalara önerilmektedir.

Sözü edilen bu tabanlıklar o bölgedeki plantar fasyayı hem desteklemesi hem de plantar fasyanın gerginliği azaltması nedeniyle çoğunlukla tercih edilmektedirler.

Bu sorunla birlikte ayağın mekaniğinin de bozulduğu durumlarda ayağın ve topuğun iç tarafına bir takım medikal kamalar eklenerek sorun giderilmeye çalışılmaktadır.

Topuk dikeninde uygulanan tabanlıkların ana fikri ise; Tabanlığın topuğunda ağrılı bölgenin bulunduğu yer boşaltılarak yumuşak bir malzeme ile doldurulması böylece kemik çıkıntısının üzerindeki baskının azaltılması, yastıklama görevi yapması hedeflenmektedir.

Bu tür tabanlıkların ayakta oluşan sorunlarda tek başına ya da diğer yöntemlerle birlikte kombine olarak birçok klinikte tercih edildiği durumlar görülmektedir. Bu seçenekler arasında en etkin sonucun alındığı durumlar ise ağrılı vakaların olduğu bildirilmiştir.

Özellikle 2000’li yıllardan sonra çeşitli sorunlara yönelik ayak ortezlerinin tedavi edici etkinliği dikkat çekmektedir. Birçok araştırmada ve çalışmada da ayakta bölgesel olarak oluşan birtakım ağrıların ortalama azalması ve iyileşmesinde hastalar tarafından %60’lık bir oranda olduğu belirtilmiştir.